Financiële opvoeding basisschool

Kinderen zijn vaak gevoelig voor wat ze zien in reclames. Je kind komt op veel plekken reclame tegen: op televisie, maar ook op internet, in social media, in online games en in apps. Bijna ieder kind krijgt het dus te zien. Het komt veel voor dat kinderen verleid worden tot het doen van online aankopen. Soms zijn het games of is het virtueel geld in een game. Maar het kunnen ook gadgets zijn of een abonnement voor een online dienst of tijdschrift bijvoorbeeld. De uitgaven kunnen flink oplopen.

Geld terugkrijgen

Van kinderen wordt niet aangenomen dat ze zelfstandig grote bedragen kunnen uitgeven. Je kunt dus bijna altijd het bedrag terugkrijgen als je kind het geld zonder jouw toestemming heeft uitgegeven.

ConsuWijzer

Bij ConsuWijzer kun je informatie en advies krijgen wanneer je bijvoorbeeld problemen hebt met een bedrijf. ConsuWijzer geeft je gratis duidelijke adviezen waarmee je zelf aan de slag kunt. Ook registreert ConsuWijzer je klacht of vraag bij de Autoriteit Consument & Markt.

Uit onderzoek blijkt dat kinderen die al jong hebben leren omgaan met geld het later financieel beter doen. Vooral tussen zes en twaalf jaar wordt hiervoor de basis gelegd.

Met geld leren omgaan

Zodra kinderen kunnen tellen (vanaf ongeveer zes jaar) kun je beginnen met zakgeld. Start met een klein bedrag en spreek af wat je kind ermee mag doen. Als ouder wil je je kind graag beschermen. Maar leren omgaan met geld betekent ook dat je fouten mag maken. Je kind kan beter als het jong is een miskoop doen, dan dat het later fouten maakt. Dan zijn de gevolgen vaak veel groter, omdat het om grotere bedragen gaat.

Leren uitstellen

In de financiële opvoeding is het ook belangrijk om behoeftes uit te kunnen stellen. Vooral jonge kinderen hebben moeite met sparen en geven hun zakgeld vaak direct uit. Probeer samen met je kind een concreet en realistisch spaardoel te bedenken: iets dat binnen een paar weken van het zakgeld te kopen is. Bekijk ook samen regelmatig hoeveel er al is gespaard en hoe lang het nog duurt voordat het artikel gekocht kan worden.

Leren plannen

Door te sparen, leren kinderen begrijpen dat niet alles direct te koop is, maar dat je voor bepaalde (dure) spullen eerst een tijdje geld opzij moet zetten. Zo leert je kind plannen. Lees meer over de financiële opvoeding op Nibud.nl.

Als je opvang zoekt voor je kind, is het belangrijk dat jij, je eventuele partner en je kind zich daar prettig bij voelen.

Welke vorm van opvang kies je?

Welke vorm van opvang je kiest, hangt af van je gezinssituatie, je wensen en je kind. Kijk op Boink.nl voor meer informatie over de diverse vormen van opvang, de kosten, en hoe je dit het beste kunt regelen. Als werkende of studerende ouder krijg je bovendien kinderopvangtoeslag.

Ontwikkeling van je kind

Het kinderdagverblijf, de buitenschoolse opvang en de gastouderopvang werken aan de ontwikkeling van je kind. Door het contact met leeftijdsgenoten leren kinderen bijvoorbeeld samen spelen, delen en omgaan met ruzies.

Ook organiseert de opvang allerlei leuke, spannende en uitdagende activiteiten. Sommige bso's (buitenschoolse opvang) hebben ook andere activiteiten, bijvoorbeeld sporten of 'de groene bso'.

Vindt je kind het leuk?

Kinderen leren het meest van en met andere kinderen. Bovendien vinden kinderen het vanaf de peuterleeftijd leuk om met andere kinderen te zijn. Maar kinderen vinden het niet altijd leuk als ze naar de opvang gaan. Misschien ziet je kind altijd tegen dingen op, maar gaat het prima als hij of zij er eenmaal is. Neem je kind serieus en vraag waarom het de opvang niet leuk vindt. Of bespreek het met de opvang.

Opvang voor kind met beperking

Wanneer je kind een beperking heeft, kijk dan op Regelhulp.nl voor informatie over bijvoorbeeld het kinderdagcentrum of het medisch kinderdagverblijf. Steeds meer reguliere kinderopvangorganisaties denken mee over opvangmogelijkheden voor een kind met beperkingen.

Twijfels over het kinderdagverblijf

Heb je geen goed gevoel over de kinderopvang van je kind? Je vraagt je misschien af wat je met zulke vervelende gevoelens over het kinderdagverblijf moet doen. Vaak moet je in het begin erg wennen en kost het moeite om je kind los te laten. Je hebt het gevoel dat anderen het nooit zo goed kunnen doen als jijzelf. Maar op een gegeven moment merk je dat het gaat wennen en zie je ook de positieve kanten van een kinderdagverblijf.

Praat over je gevoelens

Als je toch een naar gevoel blijft houden, kun je het best zo eerlijk mogelijk zijn tegenover jezelf én het kinderdagverblijf. Ga na waarover je geen goed gevoel hebt en bespreek dat in ieder geval met de groepsleiding. Vraag ook naar de pedagogische visie. Misschien heb jij een heel ander idee over verzorging, opvoeding en veiligheid. Vertel wat je verwachtingen zijn en vraag of zij daaraan kunnen voldoen. Als dat niets oplevert, kun je eens een kijkje op een ander kinderdagverblijf nemen. Neem je gevoelens in ieder geval serieus en praat erover.

Zakgeld helpt kinderen te leren omgaan met geld. Ze leren dat ze er iets leuks van kunnen kopen, maar ook dat je soms iets opzij moet leggen voor dingen die je echt nodig hebt.

Afspraken maken

Wanneer je je kind zakgeld of kleedgeld geeft, is het belangrijk om afspraken te maken over:

• het bedrag;
• wanneer je het geeft;
• waaraan je kind het moet uitgeven;
• waaraan je kind het mag uitgeven;
• wanneer je een verhoging geeft.

Zakgeld is een leermiddel en geen middel om te straffen en te belonen. Als jullie een bedrag hebben afgesproken, moet je kind daarvan op aan kunnen.

Hoeveel zakgeld?

Kinderen vanaf 6 jaar hebben een redelijk besef van de waarde van geld. Je zou dus vanaf de zesde verjaardag van je kind zakgeld kunnen geven. De hoogte van het zakgeld is iets wat je zelf bepaalt. Het hangt ook af van de afspraken die jullie samen maken. Volgens Nibud.nl ontvangen kinderen van 6 tot 12 jaar € 1,- tot € 3,- per week. Jongeren vanaf 13 jaar ontvangen € 20,- tot € 22,- per maand.

Kinderen van een jaar of 12 of 13 kunnen vaak al goed de verantwoordelijkheid voor hun eigen kledingbudget dragen via kleedgeld. Als je kind hier al eerder aan toe is, kun je daar ook afspraken over maken.

Niet genoeg?

Natuurlijk kan het gebeuren dat je kind iets duurs koopt dat het niet direct nodig heeft. Hier leren kinderen eigenlijk alleen maar van. Je kind kan natuurlijk ook sparen voor iets duurs.

Daarnaast heb je misschien de neiging om je kind af en toe iets extra's toe te stoppen. Dat kun je doen als beloning, maar doe het niet te vaak. Het is belangrijk voor later dat kinderen leren dat ze moeten rondkomen van het geld dat ze hebben. Veel kinderen vinden het lastig dat je voor een bepaalde periode maar een beperkt bedrag hebt. Om daarmee om te leren gaan, is het belangrijk dat zakgeld een vast bedrag is dat op een vast tijdstip wordt gegeven.

Wie spaart, die heeft wat. Het is belangrijk dat je kind dat al vroeg leert. Je kind heeft daar later profijt van. Je kunt ook zelf voor je kind sparen, bijvoorbeeld voor de aankoop van een computer, autorijlessen of voor studiekosten.

Leren sparen

Voor grote uitgaven zal je kind later ook moeten plannen. Sparen vergt soms wat discipline, omdat kinderen het misschien leuker vinden om hun zakgeld uit te geven. Een paar tips:

• Geef je kind een leuke spaarpot.
• Kinderen vinden het vaak stimulerend om te zien dat het bedrag groeit.
• Je kunt afspreken dat je kind elke week een deel van het zakgeld spaart.
• Als de spaarpot vol zit, kun je het geld op de spaarrekening zetten.

Sparen voor je kind

Sommige (groot)ouders openen na de geboorte van een kind een spaarrekening. Je kunt zelf geld storten (bijvoorbeeld het bedrag dat je ontvangt aan kinderbijslag) en beheren op de spaarrekening. Staat de spaarrekening op naam van je kind, dan kan je je kind op de achttiende verjaardag het beheer over het spaargeld geven.

Hoe wil je sparen?

Bij de bank kun je navragen welke soorten spaarrekeningen er zijn. Houd natuurlijk rekening met je inkomen en hoeveel je zou willen sparen voor je kind. Bedenk ook of je tussentijds over het geld wilt kunnen beschikken en of je maandelijks een vast bedrag wilt sparen. Realiseer je dat je dan voor langere tijd een spaarverplichting aangaat. De kans is groot dat je in die periode meer gaat verdienen, maar het kan ook zijn dat je juist minder inkomsten hebt.

Vraag van tevoren of je het spaarplan tussentijds kunt aanpassen of beëindigen in het geval van scheiding, werkloosheid, arbeidsongeschiktheid of overlijden van (een van) de ouders.

Geld schenken

Het is ook mogelijk om je kind belastingvrij geld te schenken. Dit geld kan natuurlijk op de spaarrekening komen te staan. Denk er wel aan dat je het spaargeld van je minderjarige kind moet melden bij de Belastingdienst. Kijk op Belastingdienst.nl voor meer informatie.

Als je gaat scheiden, is het belangrijk om te bepalen waar de kinderen gaan wonen en hoe je de kosten gaat verdelen.

Afspraken vastleggen in ouderschapsplan

Het is verstandig om goede afspraken te maken over de omgangsregeling en de kinderalimentatie. Deze afspraken leg je vast in een ouderschapsplan. Meer informatie over het ouderschapsplan vind je op Nibud.nl. De rechter beslist uiteindelijk over de omgangsregeling en de kinderalimentatie.

Is alimentatie verplicht?

Je bent als ouders verplicht om na een scheiding je kind financieel te ondersteunen tot het 21 jaar is. Afhankelijk van de verdeling van de zorg voor de kinderen en het inkomen van beide ouders wordt vastgesteld of er kinderalimentatie betaald moet worden. Kijk op Nibud.nl voor meer informatie.

Meerderjarige kinderen

Als je kind 18, 19 of 20 jaar is, is het meerderjarig. Het ouderschapsplan blijft geldig totdat je kind 21 jaar wordt. In principe moet de kinderalimentatie rechtstreeks aan het meerderjarige kind betaald worden. Maar je kind mag hier anders over beslissen.

Hoogte van de alimentatie

Natuurlijk mag je zelf afspraken maken over de hoogte van de alimentatie in het ouderschapsplan. Als dit bedrag te laag is, of als je er samen niet uitkomt, bepaalt de rechter welk bedrag (maandelijks) betaald moet worden.

Rechters hebben gezamenlijk normen ontwikkeld die ze gebruiken voor het vaststellen van alimentatie. De alimentatiebedragen veranderen elk jaar. De overheid bepaalt rond november met welk percentage de bedragen het komende jaar moeten worden aangepast.

Betaalt je ex-partner de alimentatie niet?

Als je ex-partner de alimentatie niet betaalt, schakel dan de hulp in van je advocaat of van het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO.nl).

Weigert de biologische vader zijn kind te erkennen?

Als je ongehuwd bent en de biologische vader zijn kind weigert te erkennen, is het vaderschap vast te stellen door een vaderschapstest. Hij is daarna onderhoudsplichtig aan zijn kind en moet dus ook alimentatie betalen.