Verzorging peuter

Er zijn twee soorten hygiëne:

• persoonlijke hygiëne: de verzorging van het lichaam;
• algemene hygiëne: het schoonhouden van de omgeving.

Algemene hygiëne

Onder algemene hygiëne verstaan we het schoonhouden van je omgeving. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om het huishouden doen: afwassen, de was doen, stofzuigen, dweilen en schoonmaken. Daarnaast gaat het bij hygiëne bijvoorbeeld ook om het wassen van groente en fruit voordat je het eet.

Goede hygiëne is belangrijk! Met een goede hygiëne blijft je kind beter gezond.

Tips voor een goede hygiëne

• Leer kinderen om hun handen te wassen na toiletbezoek en voor het eten. Ziektekiemen verspreiden zich ook via je handen.
• Plak altijd een waterafstotende pleister op open wondjes.
• Leer kinderen om niet in de richting van een ander te niezen en om hun hand voor hun neus en mond te houden als ze niezen en hoesten. Leer ze ook om hun handen te wassen na het hoesten, niezen of neus afvegen. Door hoesten en niezen verspreiden ziektekiemen zich in de lucht. Zo kun je dus iemand anders ziek maken.
• Houd je huis schoon. Zo kun je ervoor zorgen dat er zo weinig mogelijk stofdeeltjes en ziektekiemen in de lucht hangen. Daarvoor is een schoonmaakschema misschien handig.

Kleine kinderen hebben intensieve verzorging nodig. Je stopt je kind lekker in bad, wast de haartjes en verzorgt de huid. Ook bij het verschonen van de luier is het belangrijk om de kwetsbare huid van de billetjes goed te verzorgen.

Poepluiers

Als je kind geplast heeft, is het verschonen van een luier meestal niet zo moeilijk. Bij poepluiers is dat een ander verhaal. Het verschonen van een meisje gaat anders dan het verschonen van een jongen.

• Bij een meisje kunnen de schaamlippen helemaal vol zitten met poep. Je kunt ze dan het best schoonmaken met veel lauw water. Doe dat heel voorzichtig, maar wel grondig.
• Bij een jongen gaat het verschonen van een poepluier wat makkelijker. Wees wel voorzichtig met de voorhuid van zijn piemel; die kun je niet naar achteren trekken.

Luieruitslag

Na het verschonen is het belangrijk om de tere huid van de billetjes goed te verzorgen. Om luieruitslag te genezen, kun je het best de huid tweemaal per dag insmeren met zinkzalf of een andere zalf die daarvoor bedoeld is.

Wasbare luiers of wegwerpluiers?

Het aantal luiers dat je voor je peuter gebruikt is iets om rekening mee te houden. Bijvoorbeeld bij het kiezen van het type luier. Wil je een wasbare luier of kies je voor een wegwerpluier?

Wegwerpluiers zijn vooral erg gemakkelijk. Na gebruik kun je ze meteen weggooien. Het voordeel van wasbare luiers is dat ze goedkoop en milieuvriendelijk zijn. Tegenwoordig hoef je niet meer bang te zijn voor lastige hydrofiele doeken. Je kunt kant en klare wasbare luiers kopen die makkelijk te gebruiken zijn. Bovendien worden kinderen die wasbare luiers dragen eerder zindelijk. Het nadeel van wasbare luiers is dat je ze moet uitwassen. Dat kost ook water en energie. Toch zijn wasbare luiers nog steeds goedkoper en beter voor het milieu dan wegwerpluiers.

Een goede verzorging van het gebit van je kind is heel belangrijk. Leer je kind al vroeg dat veel zoetigheid slecht is voor het gebit en dat goed poetsen het risico op gaatjes verkleint.

Trammelant in Tandenland

Heeft je kind soms geen zin om tanden te poetsen? Met de Tandenland app wordt het leuk en makkelijk. De app bevat een leuke timer met een tandenpoetslied voor tijdens het tandenpoetsen én vier filmpjes. Daarin wordt uitgelegd hoe je gaatjes kunt voorkomen, hoe je je tanden moet poetsen en wat de tandarts doet bij een controle-bezoek. Ook bevat de app tien handige tips voor jou als ouder om het kindergebit gezond en vrij van gaatjes te houden. De app is gratis te downloaden voor iOS en Android. Ook op de website Trammelantintandenland.nl vind je meer informatie, tips, filmpjes, kleurplaten en een poetsdiploma.

Gaatjes bij peuters: zuigflescariës

Zuigflescariës komt voor bij jonge kinderen. Dat betekent dat ze gaatjes in hun tanden krijgen, doordat ze bijvoorbeeld regelmatig een zuigfles met een zoete drank krijgen.

Vanaf een maand of negen kun je stoppen met het gebruik van een zuigfles. Je kind kan nu leren drinken uit een beker. Geef nooit een fles met melk of sap mee naar bed.

Zoet en zuur

Het glazuur vormt de beschermende laag op je tanden. Veel voeding bevat zoetigheid. Bacteriën in de mond zetten de zoetigheid om in zuur. Dat zuur is heel slecht voor het glazuur van de tanden en kiezen. Wil je toch vruchtensappen en zoete dranken geven? Die kun je het best tijdens de maaltijden geven. Zo voorkom je een extra zuuraanval op het gebit.

Belangrijk voor een gezond gebit

• Gebruik peutertandpasta met fluoride totdat je kind vijf jaar is. Poets de tanden van je kind vanaf twee jaar twee keer per dag.
• Geef je kind maximaal zeven keer per dag iets te eten of te drinken. Elk tussendoortje, snoepje of koekje telt mee.
• Het speeksel beschermt het gebit van je kind. Maar hoe vaker je kind iets eet, hoe minder goed het speeksel het gebit kan beschermen. Zorg daarom ook voor momenten dat er niets wordt gegeten, gedronken of gesnoept.
• Laat je kind liever niet eten tijdens andere bezigheden, zoals boodschappen doen, spelen of film kijken. Door de afleiding voelt je kind minder goed dat het genoeg gegeten heeft. Je kind eet dan misschien meer dan nodig is. Dit kan overgewicht veroorzaken.
• Laat je kind op jonge leeftijd al wennen aan het drinken van water en thee zonder suiker of honing, in plaats van zoete dranken en vruchtensappen.
• Water is onschadelijk voor het gebit en zorgt voor bescherming van het glazuur.
• Wacht tenminste een uur met tandenpoetsen, wanneer je kind vruchtensap of zure voedingsmiddelen (ook fruit) heeft gegeten. Het zuur maakt het tandglazuur zacht. Wanneer je meteen gaat poetsen haal je deze beschermlaag van je tanden weg.

Naar de tandarts

Is je kind twee jaar oud? Ga dan minimaal twee keer per jaar naar de tandarts. Daarbij is het belangrijk dat je kind zich op zijn gemak voelt. Ben je zelf bang voor de controle van de tandarts? Dan is het beter om dat niet te laten merken aan je kind. Anders breng je die angst misschien over op je kind.

Als je kind pijn heeft, bijvoorbeeld kiespijn, dan hoef je niet te wachten tot het controlemoment, maar kun je meteen een afspraak maken.

Meer informatie over een gezond gebit

• Tandenpoetsen bij peuters
• De ontwikkeling van het melkgebit

Een goede verzorging van het gebit van je peuter is heel belangrijk. Vertel je kind zo vroeg mogelijk dat als je goed je tanden poetst, je minder kans hebt om gaatjes te krijgen.

Tandenpoetsen: wanneer en hoe vaak?

Poets elke dag de tanden, het liefst voor het slapengaan. Gebruik daarvoor een speciale kindertandenborstel en speciale peutertandpasta met fluoride. Begin hiermee op het moment dat de eerste tand doorkomt. Neem je kind vanaf de eerste tand ook regelmatig mee naar de tandarts.

Is je kind twee jaar oud? Poets dan twee keer per dag twee minuten de tanden met peutertandpasta met fluoride.

Poets volgens een vaste volgorde

Houd een vaste volgorde aan: de binnen- en buitenkant van de onderkaak, bovenop de kiezen en daarna de binnen- en buitenkant van de bovenkaak en bovenop de kiezen (de 3 B's). Duw niet te hard op de borstel. Dat is niet nodig.

Tips voor het tandenpoetsen

• Om je peuter alvast aan de tandenborstel te laten wennen, kun je je kind eerst zelf laten poetsen met een klein beetje tandpasta. Poets het daarna zelf nog even na. Dit kan natuurlijk ook andersom. Poets eerst zelf het gebit van je kind grondig en laat het daarna nog even zelf poetsen.
• Het is leuk om er een spelletje van te maken of om een liedje te zingen waardoor het duidelijk is wanneer je begint en klaar bent met poetsen.
• Kauwt je kind op de tandenborstel? Gebruik dan twee tandenborstels; een waar je kind mee kan spelen en op kan kauwen en een waarmee (door jou) gepoetst wordt.
• Je kind kan zelf de tanden poetsen als het dat wil. Poets tot het tiende jaar wel na.

Trammelant in Tandenland

Heeft je kind soms geen zin om tanden te poetsen? Met de Tandenland app wordt het leuk en makkelijk. De app bevat een leuke timer met een tandenpoetslied voor tijdens het tandenpoetsen én vier filmpjes. Daarin wordt uitgelegd hoe je gaatjes kunt voorkomen, hoe je je tanden moet poetsen en wat de tandarts doet bij een controle-bezoek. Ook bevat de app tien handige tips voor jou als ouder om het kindergebit gezond en vrij van gaatjes te houden. De app is gratis te downloaden voor iOS en Android. Ook op de website Trammelantintandenland.nl vind je meer informatie, tips, filmpjes, kleurplaten en een poetsdiploma.

Elektrisch poetsen

Als je kind een tandenborstel kan vasthouden, kan het ook leren elektrisch te poetsen. Er zijn speciale elektrische tandenborstels en opzetborstels voor kinderen. Die zijn kleiner en daarom geschikt voor de kindermond. Poetsen met een elektrische tandenborstel kan het poetsen leuker maken. Napoetsen gaat ook makkelijker en beter met de elektrische tandenborstel.

Tegenstribbelende peuter

Tandenpoetsen vinden peuters niet altijd even leuk. Tegenstribbelen komt niet alleen voor bij het tandenpoetsen, maar ook bij het eten of slapen gaan. Dit past bij de ontwikkelingsfase. Belangrijk hierbij is grenzen stellen en voorspelbaarheid door het volgen van een vast ritueel.

Tussen twee en vier jaar leert je kind stap voor stap kledingstukken losmaken, een rits openen en een jas lostrekken. Tussen drie en vier jaar gaat je kind knopen losmaken en kleren aantrekken, soms nog verkeerd om. Je kind leert om zijn schoenen aan te trekken, maar wisselt ze vaak nog om. Als je peuter wat ouder is kan hij vaak al wel de veters lostrekken, maar veters strikken leert je kind pas in de kleuterperiode.

Binnenstebuiten en andersom

Peuters begrijpen soms niet het verschil tussen de binnen- en buitenkant van kleding. Ook het verschil tussen een linker- en een rechterschoen kan voor verwarring zorgen. Als je kind dus zijn of haar t-shirt binnenstebuiten heeft aangetrokken en daar trots op is, kun jij dat ook zijn!

Zelf aankleden stimuleren

Natuurlijk is het fijn als je kind zichzelf kan aankleden. Je hebt dan 's ochtends minder tijd nodig voor de verzorging. Als je peuter nog geen interesse toont om zichzelf aan te kleden, kun je dat stimuleren. Doe dat stap voor stap. Laat je kind bijvoorbeeld eerst alleen zelf de onderbroek aantrekken. Kleding wordt interessanter voor je kind, als het zelf mag kiezen tussen verschillende kledingstukken om aan te trekken.

Makkelijke kleren

Het is verstandig om je kind te laten oefenen met 'makkelijke kleding', dus bijvoorbeeld broeken of jurken met elastiek en truien met een wijde hals. Kies liever geen kleding met ingewikkelde knopen, ritsen, gespen of een koord. Pas als je kind wat ouder is, wordt het daar handiger in.

Helpen bij het aankleden

Je mag natuurlijk wel helpen bij het aankleden. Het gaat er om dat je kind steeds beter leert zichzelf aan te kleden. Maar ook wanneer je kind zichzelf al goed kan aankleden, kan het zijn dat je kind toch graag door jou geholpen wil worden. Je peuter vindt dat fijn en het kan ook een manier zijn om aandacht te vragen. Je kunt je kind helpen, maar je kunt je kind ook een compliment geven of belonen als het zelf iets aantrekt. Daarnaast kun je je kind bijvoorbeeld aan de ontbijttafel juist wat meer aandacht geven.

Controleren: zit alles recht? Ben je niks vergeten?

Nadat je kind zichzelf heeft aangekleed, is het goed om toch nog even te controleren of het bijvoorbeeld de sokken niet is vergeten. Natuurlijk kun je een compliment geven voor alles wat goed gegaan is.

Kinderen van een jaar hebben al heel wat tandjes in hun mond. Je kunt langs het tandvlees van je kind voelen of je een ribbel of bobbel in het tandvlees voelt. Dat is een aanwijzing dat daar binnenkort een tandje of kiesje doorkomt. Als je kind ongeveer 2 jaar is, komen als laatste de achterste melkkiezen door.

Wanneer komen de tanden en kiezen?

• 6 maanden: 2 snijtanden onder;
• 8 maanden: 2 snijtanden boven;
• 9-12 maanden: de tweede snijtanden onder en boven;
• 14-16 maanden: de eerste melkkiezen;
• 18-20 maanden: de hoektanden;
• 24-30 maanden: de tweede melkkiezen.

Kan je kind last hebben van doorkomende tandjes?

Sommige kinderen hebben last van doorkomende tanden en kiezen. De verschijnselen zijn:

• meer huilen dan anders;
• prikkelbaar en aanhankelijk zijn;
• moeilijk slapen;
• soms niet eten.

Vaak kwijlen kinderen meer als hun tanden doorkomen, en wrijven ze over hun gezicht. Ook bijten ze graag op speelgoed of bijvoorbeeld op een speciale bijtring. Heeft je kind koorts of uitslag, dan komt dat niet van doorkomende tanden.

Vanaf wanneer tandenpoetsen?

Poets vanaf het moment dat het eerste tandje doorkomt elke dag met speciale peutertandpasta met fluoride. Als je kind 2 is, poets je 2 keer per dag zijn tanden. En ga dan ook regelmatig met je kind naar de tandarts.

Tip: geef je kind niet vaker dan zeven keer per dag iets te eten of te drinken. Dus drie maaltijden en maximaal vier tussendoortjes. Als je eten en drinken combineert, telt dit als één moment.

Meer informatie over een gezond gebit voor peuters

• Tandenpoetsen bij peuters
• Tips voor een gezond gebit
• Tussendoortjes voor peuters
• Trammelantintandenland.nl - info, tips, filmpjes, kleurplaten en een poetsdiploma